De nominale rente is het tarief wat je kunt zien in de rentelijsten van de hypotheekverstrekker. Het nominale rentetarief bepaald welk bedrag er van je rekening wordt afgeschreven. In dit tarief wordt geen rekening gehouden met een aantal kosten die in rekening worden gebracht, je kan hier denken aan aansluitkosten en verzekeringen. Over deze kosten moet je ook rente betalen. Ook wordt er bij een hypotheekverstrekker vanuit gegaan dat je je rente jaarlijks achteraf betaalt, terwijl dit in de praktijk maandelijks wordt gedaan. Doordat je de rente maandelijks betaalt, loop je over deze bedragen rente inkomsten mis.
Als er wel rekening wordt gehouden met deze misgelopen inkomsten en de kosten die ook in rekening worden gebracht, krijg je een tarief wat hoger is dan het nominale tarief. Dit tarief is dan de effectieve rente. In principe kan je dus zeggen dat de nominale rente het tarief is wat je bij aanbiedingen ziet en dat de effectieve rente het rendement is dat de hypotheekverstrekker daadwerkelijk behaald op je lening.
Het verschil tussen deze twee tarieven is meestal heel klein, gemiddeld ong. 0,15%. Nu zijn de hypotheekverstrekkers verplicht om in hun offertes deze bij hun rente-vermeldingen te zetten.